Miljoenennota: Maatregelen voor de arbeidsmarkt

De florissante economische situatie leidt tot een lagere werkloosheid en daardoor neemt de krapte op de arbeidsmarkt toe. Om de arbeidsmarkt te moderniseren zijn een aantal wetsvoorstellen in de maak. De meeste gaan pas na 2019 in.

Wet arbeidsmarkt in balans (WAB).
Deze wet moet ervoor zorgen dat het aanbieden van vaste contracten minder risicovol wordt en bevat onder meer de volgende maatregelen:

• Werknemers krijgen vanaf het begin van hun arbeidsovereenkomst recht op een transitievergoeding bij ontslag, niet pas na twee jaar in dienst te zijn geweest.
• Werknemers krijgen weer na drie jaar recht op een vast contract in plaats van de huidige twee jaar.
• Een werkgever mag verschillende ontslagredenen met elkaar combineren als hij iemand wil ontslaan.
• Bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd mag een werkgever een proeftijd van maximaal vijf maanden afspreken. Bij een tijdelijk contract van twee jaar of langer is dat maximaal drie maanden.
• Een oproepkracht is alleen verplicht om gehoor te geven aan een oproep als de werkgever hem minimaal vier dagen van tevoren heeft opgeroepen.
• Payrollwerknemers krijgen recht op dezelfde primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden als werknemers die rechtstreeks bij de opdrachtgever in dienst zijn.
• Werkgevers gaan een hogere WW-premie betalen voor werknemers met een flexibel contract dan voor werknemers met een vast contract.

Opvolger voor de Wet DBA
De huidige Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) heeft door veel onduidelijkheden tot onrust geleid en wordt op dit moment niet gehandhaafd. Er wordt gewerkt aan een opvolger. Die moet de volgende maatregelen bevatten:

• Er is altijd sprake is van een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief in combinatie met een langere duur van de overeenkomst, of in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Een laag tarief correspondeert met loonkosten tot 125% van het wettelijk minimumloon, of met de laagste loonschalen in cao’s.
• Een ondernemer die een hoog tarief hanteert in combinatie met een kortere duur van de overeenkomst of in combinatie met het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten, kan een ‘opt out’ krijgen voor de loonbelasting en de werknemersverzekeringen. Een hoog tarief is dan meer dan 75 euro per uur. En een kortere duur is korter dan een jaar.
• Voor zelfstandigen boven het lage tarief wordt een opdrachtgeversverklaring ingevoerd. Daarmee krijgt een opdrachtgever zekerheid vooraf van vrijwaring van loonbelasting en premies werknemersverzekeringen.

Minder kleine deeltijdbanen
Vrouwen werken in Nederland veel in deeltijd. Het zou ook een oplossing zijn voor de krapte op de arbeidsmarkt, als zij in grotere deeltijdbanen zouden werken. De overheid wil daarom sturen op meer gendergelijkheid. In het kader daarvan kunnen vanaf 1 januari 2019 partners van jonge moeders in plaats van twee dagen een werkweek kraamverlof krijgen. Vanaf 2020 kunnen zij ook vijf werkweken aanvullend geboorteverlof opnemen, tegen 70 procent van het salaris.

Op dit moment zien werknemers hun inkomen vaak amper stijgen als zij extra gaan werken of promotie maken, omdat ze dan al snel in een hogere belastingschijf terechtkomen. Dat verandert nu doordat voor de inkomstenbelasting nog maar twee belastingschijven gaan gelden: een basistarief 36,93 procent voor inkomens tot 68.600 euro en een toptarief van 49,5 procent geldt voor het inkomen daarboven. Mensen profiteren dus langer van het laagste tarief en meer uren werken loont dan.